Jacinte(-de-Roumo)
Bellevalia romana
Asparagaceae Liliaceae
Àutri noum : Jacint, Jacinto.
Nom en français : Bellevalia de Rome.
Descripcioun :Lou jacinte-de-Roumo trachis dins li prado umido, lis isclo e li culturo bagnado ounte ié flouris d'ouro à la primo. Fai uno rouseto de fueio verdalo larjo de 1,5 cm d'ounte sort l'astet acaba pèr uno enflourejado de flour vióuleto salo que vènon pièi blanco. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo NT, es à dire quàsi amenaçado.
Usanço :La planto dèu èstre empouisounanto, n'en sabèn pas mai.
Port : Erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyacinthoides
Famiho : Asparagaceae
Famiho classico : Liliaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 0,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Prado umido
- Isclo
- Culturo bagnado
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Nord
Ref. sc. : Bellevalia romana (L.) Rchb., 1830
Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753